Promat helpt houten hoogbouwflats aan het water te beschermen.
Naarmate architecten en ingenieurs op zoek gaan naar nieuwe manieren om de ambities van de Europese Green Deal te ondersteunen, ontdekken ze steeds meer het potentieel van Cross-Laminated Timber (CLT). Het Nederlandse architectenbureau Team V Architectuur ontwierp HAUT, een 73 meter hoog residentieel gebouw in Amsterdam, dat de voorkeur geeft aan hout in plaats van de traditionele betonnen muren en plafonds. Promat hielp de ingenieurs van ARUP om het gebouw op gebied van duurzaamheid te beschermen tegen brand.
Hout wordt steeds meer beschouwd als het magische bouwmateriaal van de toekomst. Terwijl traditionele bouwmaterialen steeds schaarser worden, kunnen bomen oneindig worden herplant en hebben ze een unieke eigenschap: ze zijn in staat grote hoeveelheden CO2 uit de atmosfeer op te nemen en op te slaan. En dat is precies wat we nodig hebben om de klimaatverandering tegen te gaan. Geen wonder dat vooruitstrevende architecten en ingenieurs onderzoeken hoe ze meer Cross-Laminated Timber (CLT) kunnen integreren in hun innovatieve ontwerpen.
Toen de architecten van Team V werden uitgenodigd om het residentieel gebouw HAUT langs de waterkant van de Amstel in Amsterdam te ontwerpen, besloten zij om alleen beton te gebruiken voor de dragende constructie. Binnenin het gebouw vervingen zij de traditionele bakstenen scheidingswanden door CLT-wanden. Hierdoor wordt niet alleen de ecologische voetafdruk van het gebouw drastisch verminderd, maar wordt ook het unieke gevoel van welzijn en comfort gecreëerd, dat met houten interieurs wordt geassocieerd.
Een brandveilig ontwerp
De vraag blijft: hoe bescherm je zo'n grootschalig gebouw en zijn bewoners in geval van brand? Ingenieurbureau ARUP bestudeerde het nieuwe ontwerp en ontdekte dat de grootste zorg bij gebouwen op basis van CLT het fenomeen is dat houten wanden elkaar blijven aansteken. Hierdoor ontstaat er een een oncontroleerbare en onblusbare brand. Dit vroeg om een slimme aanpak die moest zorgen voor een betrouwbare, brandveilige oplossing. De bestaande wetgeving in Nederland schrijft voor dat, afhankelijk van de hoogte en het gebruik van het gebouw, hoofddraagconstructies 120 minuten brandwerend moeten zijn en brandcompartimenten 60 minuten. Hoewel het gebouw volledig is uitgerust met een lagedruk watermistsysteem, besloten de ingenieurs van ARUP dat zij de CLT-wanden gedurende 90 minuten wilden beschermen tegen verkoling, zodat de CLT niet aan een brand zou kunnen bijdragen. Een brand kon dan gemakkelijker worden bedwongen. Een bijkomend voordeel is dat de schade aan het gebouw in geval van brand veel minder zou zijn.
Een geteste oplossing
Toen zij op zoek gingen naar een partner met expertise hierin deden de projectmanagers een beroep op de brandbeveiligingsdeskundigen van Promat. Onze brandveiligheidsingenieurs berekenden aan de hand van een prestatiegerichte methode de ideale oplossing om de CLT-scheidingswanden in het gebouw gedurende ten minste 90 minuten te beschermen tegen brand en waarbij het hout niet warmer zou worden dan 300°C. De oplossing die door het Fire Safety Engineering-team van Promat werd uitgewerkt, bestond uit 2 lagen PROMATECT®-100 van 12 mm, gemonteerd op een metalen C- en U-frame van 50 mm, gevuld met 40 mm minerale wol (30 kg/m³) als beschermlaag.
In het Promat Fire Lab werd een brandtest opgezet om na te gaan hoe de voorgestelde oplossing in reële omstandigheden zou presteren. Een scheidingswand werd gedurende 90 minuten getest en werd vergeleken met een traditionele gipsplaatoplossing. Toen beide panelen uit de oven werden gehaald, was het verschil in brandwerendheid vrij spectaculair. Terwijl de wand met de traditionele gipsplaatoplossing was weggebrand, vertoonde de wand met PROMATECT®-100 slechts lichte schade.
“Promat heeft proactief gebruik gemaakt van zijn productkennis, ervaring en testfaciliteiten om innovatieve producten en oplossingen te bieden voor dit spectaculaire gebouw en aangetoond te voldoen aan de strenge Arup brand- en akoestische eisen die efficiënt gebouwd kunnen worden."
Pascal Steenbakkers, ARUP Engineering
Een efficiënte installatie
Een oplossing voor passieve brandbeveiliging moet niet alleen ultieme prestaties bieden in geval van brand. Ze moet ook praktisch zijn en een betaalbare oplossing bieden voor de bouwaannemer. Daarom bezocht het Promat-team ook de hoofdaannemer om aan te tonen dat de platen gemakkelijk te installeren zijn. Tijdens deze trainingssessie rezen nieuwe vragen. Zou de plaat ook geschikt zijn als beschermlaag in badkamers? Een uniforme aanpak met slechts één type platen zou tijd besparen voor de aannemer en extra bescherming bieden aan het gebouw. Er werd nog een test gedaan, waaruit bleek dat de Promat-plaat ook geschikt is voor natte omgevingen zoals badkamers en kan worden gebruikt als basis voor betegeling. In combinatie met de brandwerende producten PROMASEAL®-AG en PROMASEAL®-A worden de badkamers nu brandveilige compartimenten die elke brand kunnen bedwingen en voorkomen dat het vuur zich verspreidt doorheen de wooneenheden.
"Dit was het eerste project in Nederland van dit type met Cross-Laminated Timber (CLT) en het stelde ons voor een aantal uitdagingen met betrekking tot de structurele brandveiligheid. Met de producten van Promat werden snel oplossingen aangedragen en uitgevoerd die de integriteit van de bouwstructuur en de installatiecomponenten in deze prachtige hoogbouwtoren in Amsterdam garandeerden."
David Hinterberger, Novio Firestop B.V.
Intussen verloopt het bouwproces in het gebouw volgens plan en wordt 10.000 m² PROMATECT®-100 van 12 mm in het HAUT-gebouw aangebracht. Deze succesvolle en gezamenlijke oplossing, gevonden door deskundigen, toont niet alleen de gretigheid van Promat aan om architecten en ingenieurs bij te staan bij de ontwikkeling van duurzame bouwoplossingen. Het toont ook de noodzaak aan van een nauw partnerschap en coördinatie tussen ontwerpers, bouwers, aannemers en installateurs om te komen tot een brandveilige oplossing die op tijd en binnen een vast budget kan worden geïnstalleerd.
Het project HAUT is een samenwerking tussen Vastgoedbeheerder Lingotto, Team V Architectuur, ARUP multidisciplinair ingenieur en hoofdaannemer: J.P. van Eesteren.
Voor meer informatie over de installateur van de PROMATECT®-100 scheidingswanden: AT Projecten en installateur van de brandstopoplossingen: Novio firestop.
