Brandproeven: focus op systemen, niet op producten

Gebouwbranden zijn complexe, wetenschappelijke gebeurtenissen. Procedures voor brandproeven zouden dus net zo complex moeten zijn, opdat de brandproef betrouwbare resultaten zou opleveren. Geen twee brandincidenten zijn ooit hetzelfde: de wijze waarop een brand zich ontwikkelt wordt bepaald door de oorzaak van de brand, de brandlast, de structuur in kwestie, evenals het ontwerp ervan. Het voorschrijven van het juiste brandbechermingssysteem in functie van het gebouwontwerp is dus een zeer uitdagende job.

Elk land beschikt over een eigen regelgeving om voorschrijvers te helpen bij het bepalen van de juiste oplossing in functie van de specifieke projectvereisten en gebruiksklassen.

De realiteit van gebouwbranden en de complexe wijze waarop brand inwerkt op bouwmaterialen, betekenen echter dat officiële voorschriften enkel voldoen als minimumvereisten voor brandbeveiligingssystemen. Er moet ook rekening worden gehouden met projectspecifieke eisen die de ontwikkeling van passieve brandbeschermingssystemen op maat vragen. In deze gevallen zijn standaard testprocedures niet van toepassing. In dat geval zijn er testprocedures nodig die beter aansluiten bij de praktijk. Deze zullen ervoor zorgen dat de voorschrijvers erop kunnen vertrouwen dat het systeem dat zij voorstellen, voldoet aan de specifieke behoeften van individuele gebouwen en hun bewoners.

De systeemprestaties testen, niet de productprestaties

De belangrijkste vraag is hoe materialen op elkaar inwerken. Hoe reageert een houten structuur die aansluit op een betonnen kader in geval van brand? Vaak zijn de regelgeving en bouwvoorschriften gebaseerd op de reactie van de individuele materialen. Brand wordt echter beïnvloed door de prestaties en interacties van samengestelde structurele elementen, die zich als een systeem/geheel gedragen. De leveranciers van de gebruikte materialen spelen hierbij een cruciale rol. Zij moeten testopstellingen uitwerken, die toelaten om de prestaties te onderzoeken van producten die op elkaar inwerken.

Het gaat om het testen van systemen en testmethoden die zo goed mogelijk aansluiten bij de omstandigheden in de praktijk. Dit is vooral belangrijk voor ongewone of baanbrekende ontwerpen waarbij materialen op onverwachte wijze worden gebruikt. Het testen van een individueel bouwelement, zoals een standaard stalen ligger, is niet hetzelfde als begrijpen hoe het indrukwekkende gewelfde stalen plafond in Londen King's Cross Station zal reageren bij brand en hoe zijn stabiliteit kan worden verzekerd.

Scheidingswanden in moderne appartementen of kantoren zullen zelden gebaseerd zijn op standaardmodellen en hun reactie bij brand. Zij worden doorboord voor het plaatsen van stopcontacten en doorvoeringen van telefoonkabels of kabels voor satelliettelevisie, waardoor het volledige systeem zich anders zal gedragen bij blootstelling aan brand. Er moet ook rekening gehouden worden met verschillende hoeken, de verhouding tussen muren en plafonds en de positionering van de dragende elementen, die telkens zullen verschillen. Het is een essentieel onderdeel van brandveiligheidsbeheer dat er rekening wordt gehouden met al deze factoren bij het ontwikkelen en testen van materialen, zodat deze ook presteren zoals verwacht, nu en in de toekomst wanneer de bewoners wijzigingen aanbrengen of bijkomende technieken plaatsen. Promat test altijd volledige wand- en plafondsystemen met alle mogelijke doorvoeringen in situatie gebracht.

Samenwerking met toeleveringsketen heeft zeer positieve invloed op brandveiligheid

Het opzetten van solide brandproefprocedures is één ding. Kennis moet ook worden doorgegeven doorheen de toeleveringsketen, zodat voorschrijvers begrijpen waarom een bepaald brandbeschermingssysteem meer geschikt is dan een ander en hoe de wijze waarop materialen op elkaar inwerken de prestaties van hun gebouw kan beïnvloeden.

Het is aan de leveranciers van materialen om hun expertise te delen met alle partners binnen de toeleveringsketen. Evenzo moeten de voorschrijvers al bij het begin van het project in gesprek gaan, wanneer het ontwerpproces nog kan worden beïnvloed.

De bouw blijft evolueren, met nieuwe manieren van bouwen, moderne bouwmethoden en innovatieve materialen die steeds belangrijker worden. Dit is van vitaal belang om ons te helpen om sneller en kosteneffectiever te bouwen, wat resulteert in betere gebouwen die voldoen aan de eisen van de 21e eeuw. Als we de grenzen van goede ontwerp- en bouwpraktijken echter willen blijven verleggen, moeten we ervoor zorgen dat de wijze waarop we materialen ontwerpen en testen gelijke tred houdt met deze evoluties.

Het is van vitaal belang dat wij een beter inzicht krijgen in de wijze waarop verschillende materialen samen presteren. Voor zowel nieuwe als traditionele producten is een betere kennis vereist van de belastingen waaraan zij in de praktijk waarschijnlijk zullen worden blootgesteld. Dit zal er mee voor zorgen dat onze gebouwen in de toekomst veilig zullen zijn en dat architecten en voorschrijvers hun creatieve visie kunnen vervullen, terwijl de gebruikers ervan zich er veilig kunnen voelen.